IELTS Reading – kỹ năng tưởng chừng đơn giản vì “chỉ cần đọc và trả lời” – lại là một trong những phần thi khiến nhiều thí sinh đánh rơi điểm số nhiều nhất một cách đầy tiếc nuối. Trong khi một số bạn học thuộc lòng từ vựng, luyện đề liên tục, thì vẫn có không ít người “dậm chân tại chỗ” vì mắc phải những lỗi tưởng như rất nhỏ nhưng lại cực kỳ tai hại trong quá trình làm bài.

Dưới đây là 5 lỗi thường gặp nhất trong bài thi IELTS Reading, cùng với giải pháp cụ thể giúp bạn tránh mất điểm oan và nâng cao đáng kể khả năng đạt band điểm mục tiêu.

1. Dựa vào kiến thức cá nhân thay vì nội dung bài đọc

Một trong những lỗi phổ biến nhất là việc trả lời câu hỏi dựa trên hiểu biết sẵn có thay vì căn cứ hoàn toàn vào thông tin trong bài. Đây là sai lầm thường gặp ở những thí sinh đã có kinh nghiệm hoặc từng tìm hiểu sâu về các chủ đề như môi trường, công nghệ, y học…

Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng: IELTS Reading không kiểm tra kiến thức nền – bài thi chỉ yêu cầu bạn tìm ra thông tin được đề cập cụ thể trong đoạn văn. Những suy luận chủ quan, dù hợp lý, nhưng nếu không xuất hiện trong bài, vẫn bị tính là sai.

Giải pháp:

• Tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc: “Bài đọc nói gì – bạn trả lời đúng như thế”.
• Khi luyện đề, hãy rèn kỹ năng đối chiếu từ khóa trong câu hỏi với nội dung bài đọc thay vì suy đoán.
• Đọc kỹ từng câu và gạch chân những cụm thông tin trùng khớp với bài, tránh bị “cảm giác đúng” đánh lừa.

2. Quản lý thời gian kém, dồn áp lực về cuối

Một bài Reading kéo dài 60 phút cho 40 câu hỏi, với 3 đoạn văn có độ khó tăng dần. Nhưng rất nhiều thí sinh lại dành quá nhiều thời gian ở đoạn đầu (Passage 1), nơi câu hỏi dễ hơn, khiến bản thân không đủ thời gian và năng lượng để xử lý Passage 3 – thường chứa những câu hỏi dạng suy luận và bẫy ngôn ngữ khó hơn.

Kết quả: Bạn làm càng về sau càng vội, càng dễ sai và bỏ lỡ điểm quý giá ở phần quyết định.

Giải pháp:

• Tập phân bổ thời gian như sau:
  • Passage 1: khoảng 15 phút
  • Passage 2: khoảng 20 phút
  • Passage 3: khoảng 25 phút
  • Dành 5 phút cuối để rà soát đáp án
• Khi luyện tập ở nhà, hãy làm bài dưới áp lực thời gian thực tế để xây dựng cảm giác thời gian và kiểm soát nhịp độ làm bài tốt hơn trong phòng thi thật.

3. Mất tập trung khi làm bài – nguyên nhân âm thầm đánh tụt điểm số

Bạn có thể đã học rất kỹ, hiểu từ vựng tốt, nhưng chỉ cần 5 phút mất tập trung giữa chừng cũng đủ khiến bạn trả lời sai một loạt câu hỏi – đặc biệt ở những câu yêu cầu đối chiếu chi tiết.

Áp lực phòng thi, tiếng động nhỏ, mệt mỏi tinh thần hoặc lo lắng cũng là những tác nhân khiến não bộ “trượt nhịp”.

Giải pháp:

• Luyện đề full test Reading mỗi ngày, ở nơi yên tĩnh, không bị gián đoạn, và canh thời gian nghiêm túc như thi thật.
• Trước ngày thi, ngủ đủ giấc, ăn uống đủ chất và tránh học quá tải.
• Khi cảm thấy “mất kết nối” trong lúc làm bài, hãy dừng 10 giây hít thở sâu rồi quay lại đoạn văn – bạn sẽ lấy lại nhịp đọc tốt hơn.

4. Không sử dụng kỹ thuật Skimming và Scanning đúng cách

Không giống bài đọc hiểu truyền thống, IELTS Reading không yêu cầu đọc kỹ toàn văn – bạn không có đủ thời gian cho điều đó. Tuy nhiên, nhiều thí sinh vẫn đọc từng chữ một hoặc ngược lại, đọc quá lướt mà không tìm được thông tin chính xác.

Đây là hệ quả của việc không hiểu rõ và không luyện tập kỹ thuật Skimming (đọc lướt) để nắm ý chính từng đoạn và Scanning (đọc quét) để tìm thông tin cụ thể như số liệu, tên riêng, từ khóa.

Giải pháp:

• Luyện thói quen Skim toàn đoạn trong 2–3 phút đầu tiên để nắm được cấu trúc bài.
• Đối với mỗi câu hỏi, xác định từ khóa – sau đó Scan nhanh đoạn văn chứa từ khóa để xác định thông tin đúng.
• Tránh đọc toàn bài từ đầu đến cuối với tốc độ chậm, sẽ khiến bạn “đuối sức”ở Passage 3.

5. Hiểu sai yêu cầu đề vì đọc không kỹ câu hỏi

Đây là lỗi rất dễ mắc nhưng cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt với các dạng bài dễ gây nhiễu như:

• True/False/Not Given
• Yes/No/Not Given
• Matching Headings
• Sentence Completion

Nhiều thí sinh không đọc kỹ yêu cầu, bỏ qua các từ như “not”, “except”, “most likely”, dẫn đến lựa chọn nhầm đáp án – dù đoạn văn đã nằm ngay trước mắt.

Giải pháp:

• Trước khi đọc bài, hãy dành vài giây đọc kỹ hướng dẫn từng phần.
• Gạch chân các yếu tố quan trọng trong câu hỏi như: từ phủ định, thời gian, đối tượng.
• Đối với các dạng có “Not Given”, hãy hiểu rõ: Nếu thông tin không đủ để kết luận đúng/sai, thì đáp án là Not Given, không phải đoán.

Kết luận

Làm tốt bài IELTS Reading không nằm ở việc học thuộc từ vựng hay đọc nhiều tài liệu, mà nằm ở việc tránh được những lỗi cơ bản, áp dụng chiến lược phù hợp và duy trì sự ổn định về tâm lý, thời gian, kỹ thuật.

Hãy dành thời gian luyện tập có mục tiêu, chú trọng cải thiện từng kỹ năng nhỏ mỗi ngày – bạn sẽ thấy sự thay đổi rõ rệt không chỉ ở điểm số mà cả ở sự tự tin khi bước vào phòng thi.